การออกแบบสื่อสิ่งพิมพ์ด้วยคอมพิวเตอร์กราฟิก
สัปดาห์ที่ 3 (ชั่วโมง  5-6) การจัดการพื้นฐานและสี

ชั่วโมงที่ 5-6: การจัดการพื้นฐานและสี

• ผลการเรียนรู้: 4, 5

• การสร้างรูปทรงพื้นฐาน (สี่เหลี่ยม, วงกลม, เส้น)

• การจัดการสี (โหมดสี RGB, CMYK)

• การใช้เครื่องมือ Fill และ Stroke

• การเลือกวัตถุ, การย้าย, การปรับขนาด, การหมุน

1. การสร้างรูปทรงพื้นฐาน (สี่เหลี่ยม, วงกลม, เส้น)

การสร้างรูปทรงพื้นฐานถือเป็นจุดเริ่มต้นในการสร้างสรรค์งานกราฟิกทุกประเภท โปรแกรมกราฟิกส่วนใหญ่จะมีเครื่องมือสำเร็จรูปสำหรับการสร้างรูปทรงเหล่านี้ เพื่อความรวดเร็วและแม่นยำ

• สี่เหลี่ยม (Rectangle Tool / M):

  • ใช้สำหรับสร้างรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส หรือสี่เหลี่ยมผืนผ้า

  • วิธีใช้: เลือกเครื่องมือสี่เหลี่ยม คลิกเมาส์ค้างไว้แล้วลากเพื่อกำหนดขนาดของสี่เหลี่ยม

  • เทคนิคพิเศษ: กด Shift ค้างไว้ขณะลากเมาส์ จะสร้างสี่เหลี่ยมจัตุรัสที่สมบูรณ์

  • ตัวอย่างการใช้งาน: สร้างกรอบรูป, กล่องข้อความ, พื้นหลัง
    
    

• วงกลม (Ellipse Tool / L):

  • ใช้สำหรับสร้างรูปวงกลม หรือวงรี

  • วิธีใช้: เลือกเครื่องมือวงกลม คลิกเมาส์ค้างไว้แล้วลากเพื่อกำหนดขนาดของวงกลม/วงรี

  • เทคนิคพิเศษ: กด Shift ค้างไว้ขณะลากเมาส์ จะสร้างวงกลมที่สมบูรณ์

  • ตัวอย่างการใช้งาน: สร้างปุ่ม, โลโก้, ดวงตา, ลูกโป่ง
    
    

• เส้น (Line Tool / N):

  • ใช้สำหรับสร้างเส้นตรง

  • วิธีใช้: เลือกเครื่องมือเส้น คลิกเมาส์ค้างไว้ที่จุดเริ่มต้น แล้วลากไปยังจุดสิ้นสุดของเส้น

  • เทคนิคพิเศษ: กด Shift ค้างไว้ขณะลากเมาส์ จะสร้างเส้นตรงในแนวตั้ง แนวนอน หรือแนวทแยงมุม 45 องศาที่แม่นยำ

  • ตัวอย่างการใช้งาน: สร้างขอบ, แบ่งพื้นที่, ลูกศร, กราฟ

ข้อควรจำ: โปรแกรมกราฟิกแต่ละโปรแกรมอาจมีชื่อเครื่องมือหรือคีย์ลัดที่แตกต่างกันเล็กน้อย แต่หลักการทำงานจะคล้ายกัน

2. การจัดการสี (โหมดสี RGB, CMYK)

การเลือกใช้สีที่เหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการสื่อสารอารมณ์และข้อความในงานกราฟิก โหมดสีหลักที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในงานกราฟิกมี 2 โหมด ได้แก่ RGB และ CMYK

• โหมดสี RGB (Red, Green, Blue):

  • เป็นโหมดสีที่ใช้สำหรับการแสดงผลบนหน้าจออิเล็กทรอนิกส์ เช่น จอคอมพิวเตอร์, โทรทัศน์, สมาร์ทโฟน

  • เกิดจากการผสมกันของแสงสีแดง (Red), สีเขียว (Green) และสีน้ำเงิน (Blue)

  • เมื่อผสมกันครบทุกสีในปริมาณที่เท่ากัน จะได้สีขาว (Additive Color Model)

  • เหมาะสำหรับงานกราฟิกที่ต้องการนำไปใช้งานบนเว็บไซต์, โซเชียลมีเดีย, วิดีโอ หรือการนำเสนอ

  • การตั้งค่าสี: ค่าสี RGB มักถูกกำหนดด้วยตัวเลขตั้งแต่ 0-255 สำหรับแต่ละช่องสี (เช่น RGB (255, 0, 0) คือสีแดงบริสุทธิ์) หรือรหัส Hexadecimal (เช่น #FF0000)
    
    

• โหมดสี CMYK (Cyan, Magenta, Yellow, Black):

  • เป็นโหมดสีที่ใช้สำหรับการพิมพ์ (Subtractive Color Model)

  • เกิดจากการผสมกันของหมึกสีฟ้า (Cyan), สีม่วงแดง (Magenta), สีเหลือง (Yellow) และสีดำ (Key/Black)

  • เมื่อผสมกันครบทุกสีในปริมาณที่เท่ากัน จะได้สีดำ

  • เหมาะสำหรับงานกราฟิกที่ต้องการนำไปพิมพ์ เช่น โบรชัวร์, โปสเตอร์, นามบัตร, บรรจุภัณฑ์

  • ข้อควรระวัง: สีที่แสดงบนหน้าจอในโหมด RGB อาจแตกต่างจากสีที่พิมพ์ออกมาในโหมด CMYK เนื่องจากข้อจำกัดของหมึกพิมพ์ โปรแกรมกราฟิกส่วนใหญ่จะมีฟังก์ชันในการจำลองสี CMYK บนหน้าจอ (Soft Proofing) เพื่อให้เห็นภาพผลลัพธ์ใกล้เคียงที่สุด
    
    

การเลือกโหมดสีที่เหมาะสม:

• สำหรับงานที่แสดงบนจอ: เลือก RGB

• สำหรับงานที่ต้องการพิมพ์: เลือก CMYK

3. การใช้เครื่องมือ Fill และ Stroke

การจัดการสีให้กับวัตถุในงานกราฟิกจะทำได้ผ่านเครื่องมือ Fill และ Stroke

• Fill (สีเติม / สีพื้น):

  • คือสีที่ใช้เติมเต็มพื้นที่ภายในของวัตถุหรือรูปร่าง

  • วิธีใช้: เลือกวัตถุที่ต้องการเปลี่ยนสี Fill จากนั้นเลือกสีที่ต้องการจากพาเล็ตสี (Color Palette) หรือแผงควบคุมคุณสมบัติ (Properties Panel) ของโปรแกรม

  • Fill สามารถเป็นสีทึบ, สีไล่ระดับ (Gradient), หรือลวดลาย (Pattern)
    
    

• Stroke (สีเส้นขอบ / ขอบ):

  • คือสีที่ใช้กำหนดสีให้กับเส้นขอบของวัตถุ

  • นอกจากสีแล้ว ยังสามารถปรับความหนาของเส้นขอบ (Weight/Thickness), รูปแบบเส้น (Solid, Dashed), และลักษณะปลายเส้น (Caps) ได้

  • วิธีใช้: เลือกวัตถุที่ต้องการเปลี่ยนสี Stroke จากนั้นเลือกสีที่ต้องการจากพาเล็ตสี หรือแผงควบคุมคุณสมบัติของโปรแกรม และสามารถปรับความหนาของเส้นได้
    
    

การแยกแยะ Fill และ Stroke:

• จินตนาการถึงป้ายกระดาษแข็งที่ถูกตัดเป็นรูปดาว

• Fill คือสีที่คุณใช้ระบายดาวทั้งหมด

• Stroke คือสีของเส้นที่คุณใช้ลากเป็นขอบของดาว

4. การเลือกวัตถุ, การย้าย, การปรับขนาด, การหมุน

เมื่อสร้างวัตถุขึ้นมาแล้ว การจัดการวัตถุเหล่านั้นถือเป็นทักษะพื้นฐานที่จำเป็น

• การเลือกวัตถุ (Selection Tool / V):

  • เป็นเครื่องมือพื้นฐานที่สุดในการโต้ตอบกับวัตถุในโปรแกรมกราฟิก

  • วิธีใช้: คลิกที่วัตถุที่ต้องการเลือก

  • การเลือกหลายวัตถุ: กด Shift ค้างไว้แล้วคลิกที่วัตถุอื่นๆ เพื่อเลือกหลายวัตถุพร้อมกัน หรือลากเมาส์ครอบวัตถุที่ต้องการเลือก

  • เมื่อเลือกวัตถุแล้ว จะมีขอบเขตหรือจุดควบคุมปรากฏขึ้นรอบวัตถุ
    
    

• การย้ายวัตถุ (Move):

  • เมื่อเลือกวัตถุแล้ว สามารถลากวัตถุไปยังตำแหน่งที่ต้องการได้

  • วิธีใช้: ใช้เครื่องมือ Selection Tool (V) คลิกที่วัตถุที่เลือกค้างไว้แล้วลากไปยังตำแหน่งใหม่

  • เทคนิคพิเศษ: กด Shift ค้างไว้ขณะย้ายวัตถุ จะเป็นการย้ายวัตถุไปในแนวตรง (แนวนอน, แนวตั้ง)
    
    

• การปรับขนาดวัตถุ (Scale):

  • ใช้สำหรับย่อ/ขยายขนาดของวัตถุ

  • วิธีใช้: เมื่อเลือกวัตถุแล้ว จะมีจุดควบคุมปรากฏขึ้นที่มุมและด้านข้างของวัตถุ ลากจุดควบคุมเหล่านั้นเพื่อปรับขนาด

  • เทคนิคพิเศษ: กด Shift ค้างไว้ขณะปรับขนาด จะเป็นการย่อ/ขยายวัตถุโดยรักษาสัดส่วนเดิมไว้

  • เทคนิคพิเศษ: กด Alt/Option ค้างไว้ขณะปรับขนาด จะเป็นการย่อ/ขยายวัตถุโดยให้จุดศูนย์กลางของวัตถุอยู่กับที่
    
    

• การหมุนวัตถุ (Rotate):

  • ใช้สำหรับหมุนวัตถุไปในองศาที่ต้องการ

  • วิธีใช้: เมื่อเลือกวัตถุแล้ว เลื่อนเมาส์ไปยังมุมของวัตถุจนกระทั่งเคอร์เซอร์เปลี่ยนเป็นรูปลูกศรโค้ง (บางโปรแกรมอาจต้องเลือกเครื่องมือ Rotate Tool โดยเฉพาะ) จากนั้นคลิกเมาส์ค้างไว้แล้วลากเพื่อหมุน

  • เทคนิคพิเศษ: กด Shift ค้างไว้ขณะหมุน จะเป็นการหมุนวัตถุทีละ 15, 30, 45 องศา (ขึ้นอยู่กับการตั้งค่าโปรแกรม)

  • การเปลี่ยนจุดหมุน: บางโปรแกรมสามารถกำหนดจุดหมุน (Rotation Point) ได้เอง ซึ่งมีประโยชน์มากในการสร้างสรรค์งานที่ซับซ้อน